اگر بهدنبال یک فیلم با دوختپذیری بسیار بالا، چقرمگی، نرمی، مقاومت حرارتی خوب، سازگاری کامل با لمینت و گزینهای امن و مقرونبهصرفه برای پاکتهای چندلایه هستید، CPP یکی از بهترین انتخابهاست.
این فیلم در سه نقش اصلی دیده میشود:
- لایه داخلی پاکت چندلایه (چون دوخت عالی دارد)
- فیلم تکلایه برای بستهبندیهای ساده
- ساختارهای حرارتی (Retort CPP) برای فرآیندهای دمای بالا
CPP با استفاده از روش کست (Cast Extrusion) تولید میشود؛ همین موضوع باعث شده نسبت به BOPP:
- نرمتر
- منعطفتر
- با Seal قویتر
- و با تنظیم COF قابل کنترلتر باشد.
در ادامه یک مقاله کاملاً جامع ارائه میشود که تمام زیرساختهای صنعتی مرتبط با CPP را پوشش میدهد.
فیلم CPP چیست؟ معرفی کامل
فیلم CPP یا Cast Polypropylene نوعی فیلم پلاستیکی بر پایه پلیپروپیلن (PP) است که به روش کست اکستروژن تولید میشود. ویژگی اصلی CPP «نرمی و دوختپذیری» است، در حالی که BOPP بیشتر «سخت و مقاوم کششی» محسوب میشود.
CPP ستون اصلی بستهبندی چندلایه است
در صنعت بستهبندی غذایی، سه فیلم بیشترین نقش را دارند:
| نوع فیلم | وظیفه |
|---|---|
| BOPP | لایه ظاهری، چاپپذیری، مقاومت کششی |
| PET | لایه مقاوم، حرارتی، چاپپذیری حرفهای |
| CPP | لایه داخلی، دوخت، تماس نزدیک با محصول |
بنابراین CPP معمولاً آخرین لایه بستهبندی (سمت داخلی پاکت) را تشکیل میدهد.
فرآیند تولید فیلم CPP (Cast Extrusion)
این بخش معمولاً در مقالات عمومی وجود ندارد، اما برای صنایع مهم است.
🔧 ۲.۱ مواد اولیه فیلم CPP
مواد اولیه شامل:
- هموپلیپروپیلن (Homo PP)
- کوپلیپروپیلن (Co-PP)
- افزودنیها:
- Slip agent → کنترل COF
- Anti-block → جلوگیری از چسبندگی
- Stabilizer → پایداری حرارتی
- Clarifier → بهبود شفافیت
🔧 ۲.۲ مراحل تولید
- خشکسازی مواد اولیه
- ذوب و مخلوطسازی در اکسترودر
- خروج مذاب از دای تخت (T-Die)
- ریختن مذاب روی Chill Roll بسیار سرد
- کالیبراسیون ضخامت
- تنشزدایی (Annealing)
- دوقلو کردن رول یا رولپیچی نهایی
چرا تولید به روش Cast مهم است؟
- ضخامت یکدستتر
- COF قابل تنظیم
- دوختپذیری بهتر
- فیلم نرمتر (Soft Touch)
- قیمت تولید پایینتر از BOPP
ویژگیها و مزایای فیلم CPP
در اینجا یک بررسی کاملاً فنی ارائه میشود:
🎯 ۳.۱ مزایای مکانیکی
- مقاومت در برابر پارگی (Toughness بالا)
- انعطافپذیری مطلوب
- بدون گسیختگی در دوختهای حرارتی
- قابلیت تحمل وزن محصولات بستهبندیشده
🎯 ۳.۲ مزایای حرارتی
- درجه دوخت پایین → 110–135°C
- مناسب برای دوختهای پیچیده → ایستاده، کاستدار، وسطدوخت
- برخی مدلها مناسب فرآیند Retort (تا 135°C)
🎯 ۳.۳ مزایای بصری
- شفافیت بالا
- Gloss خوب
- امکان تولید مات (Velvet Matt CPP)
🎯 ۳.۴ مزایای فرایندی
- سازگار با:
- چاپ فلکسو
- لمینت حلالی
- لمینت غیرحلالی
- اکستروژن لمینیشن
انواع فیلم CPP
۱) CPP شفاف
کاربرد:
خشکبار، تنقلات، پودرها، بستهبندی صنعتی
۲) CPP مات
کاربرد:
پاکتهای پریمیوم، محصولات لوکس
۳) CPP متالایز
ویژگی:
سدی اکسیژن و رطوبت بالا
کاربرد: قهوه، چیپس، آجیل
۴) CPP حرارتی (Retort CPP)
تحمل دما: تا 135°C
کاربرد: سسها، خوراک نیمهمرطوب، بستههای قابل جوشاندن
۵) High Barrier CPP
کاربرد:
محصولات صادراتی با شلف لایف بالا
تفاوت CPP با BOPP و PET (مقایسه صنعتی)
◀ مقایسه CPP با BOPP
| شاخص | CPP | BOPP |
|---|---|---|
| نرمی | بالا | پایین |
| دوختپذیری | عالی | متوسط |
| COF | ثابت | نیاز به تنظیم |
| کاربرد | لایه داخلی | لایه بیرونی |
◀ مقایسه CPP با PET
| شاخص | CPP | PET |
|---|---|---|
| سختی | پایین | بالا |
| چاپپذیری | متوسط | عالی |
| مقاومت حرارتی | متوسط | بالا |
ساختارهای چندلایه رایج با CPP
ساختارهای پرمصرف در ایران:
- BOPP/CPP
- PET/CPP
- PET/Met-BOPP/CPP
- PET/CPP Retort
- PET/Alu/CPP
علت استفاده از CPP در لایه داخلی:
- دوخت محکم
- تماس ایمن با غذا
- انعطاف بالا
- قیمت مناسب
کاربردهای فیلم CPP در صنعت ایران
صنایع غذایی:
- خشکبار
- چیپس و پفک
- میوه خشک
- سسها
- ادویه
- پودر کاکائو
- نان، بیسکوییت، شکلات
صنایع بهداشتی و آرایشی:
- ماسک
- ژل
- کرمها
صنایع شیمیایی:
- کود
- افزودنیها
- پودرهای صنعتی
چکلیست انتخاب فیلم CPP (برای مشتریان فرداد فام)
1) نوع محصول چیست؟
- خشک؟
- مرطوب؟
- روغنی؟
2) شرایط نگهداری چگونه است؟
- دمای محیط
- یخچال
- گرمای فرآیند
3) نوع پاکت چیست؟
- سهطرفدوخت؟
- ایستاده؟
- وسطدوخت؟
- کاستدار؟
4) ساختار چندلایه؟
- BOPP/CPP
- PET/CPP
- یا متالایز؟
5) ضخامت مورد نیاز؟
- 25، 40، 50، 60، 70 یا 80 میکرون
6) تستهای QC مورد نیاز؟
- COF
- Sealing Strength
- Haze
- Tensile
تستهای کنترل کیفیت فیلم CPP
| تست | هدف | محدوده استاندارد |
|---|---|---|
| COF | کنترل اصطکاک | 0.25–0.40 |
| Sealing Strength | قدرت دوخت | 3–5 N/15mm |
| OTR | سدی اکسیژن | متوسط |
| WVTR | سدی رطوبت | متوسط |
| Haze | شفافیت | 2–5% |
مشکلات رایج در استفاده از CPP و راهحلها
۱) پارگی در دوخت
علت: ضخامت کم یا دمای پایین
راهحل: افزایش دمای Seal یا انتخاب CPP ضخیمتر
۲) لیز خوردن روی دستگاه پاکتسازی
علت: COF پایین
راهحل: انتخاب CPP با Slip کنترلشده
۳) چروک در لمینت
علت: تنظیم نبودن تنشن
راهحل: کنترل تنشن + استفاده از CPP مخصوص لمینت
📌 جمعبندی نهایی
فیلم CPP یک گزینه استاندارد، صنعتی و قابل اعتماد برای تولید انواع پاکتهای بستهبندی چندلایه است.
این فیلم به دلیل:
- دوخت عالی
- انعطاف بالا
- قیمت مناسب
- سازگاری با چاپ فلکسو
- سازگاری با لمینت
انتخاب اول بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی است.
FAQ | سوالات متداول درباره فیلم CPP
۱) فیلم CPP چیست و چه کاربردی دارد؟
فیلم CPP نوعی پلیپروپیلن کست است که با روش Cast Extrusion تولید میشود و به دلیل دوختپذیری عالی، نرمی و چقرمگی بالا، بهعنوان لایه داخلی پاکتهای چندلایه در بستهبندی مواد غذایی، بهداشتی و محصولات صنعتی استفاده میشود.
۲) تفاوت فیلم CPP با BOPP چیست؟
BOPP سفتتر و مقاومتر است و معمولاً برای لایه چاپ استفاده میشود؛
در حالی که CPP نرمتر است و برای دوخت و لایه داخلی پاکت بهکار میرود.
CPP Seal قویتر و دمای دوخت پایینتری دارد.
۳) ضخامت مناسب فیلم CPP برای پاکتسازی چقدر است؟
برای کاربردهای عمومی: ۳۰ تا ۵۰ میکرون
برای پاکتهای ایستاده: ۵۰ تا ۷۰ میکرون
برای پاکتهای ضخیم یا مایعات: ۶۰ تا ۸۰ میکرون
۴) آیا فیلم CPP چاپپذیر است؟
بله، چاپ فلکسو روی CPP قابل انجام است.
معمولاً چاپ روی لایه BOPP یا PET انجام میشود و سپس لمینت روی CPP صورت میگیرد، اما چاپ مستقیم روی CPP نیز امکانپذیر است.
۵) آیا CPP برای بستهبندی مواد غذایی مناسب است؟
در صورت استفاده از مواد اولیه Food Grade، بله.
CPP در بسیاری از بستهبندیهای غذایی (خشکبار، تنقلات، نان، ادویه، محصولات پودری) استفاده میشود.
۶) آیا فیلم CPP در برابر حرارت مقاوم است؟
مدلهای معمولی تا حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ درجه و نسخههای Retort CPP تا ۱۳۵ درجه سانتیگراد قابل استفاده هستند.
این ویژگی برای بستهبندی مواد نیمهمرطوب و قابل جوشاندن کاربرد دارد.
۷) بهترین ساختار چندلایه برای خشکبار چیست؟
ساختار استاندارد:
BOPP چاپ / Met-BOPP / CPP
در صورت نیاز به سدی بیشتر میتوان از PET یا فویل آلومینیوم استفاده کرد.
۸) چه تستهایی برای کنترل کیفیت فیلم CPP انجام میشود؟
- COF (ضریب اصطکاک)
- Sealing Strength (قدرت دوخت)
- Haze (کدری)
- Tensile Strength
- WVTR و OTR
این تستها در کیفیت بستهبندی نهایی بسیار مؤثرند.
