فیلم BOPP که مخفف Biaxially Oriented Polypropylene است، یکی از پرکاربردترین فیلمهای پلاستیکی در صنعت بستهبندی محسوب میشود. این فیلم به دلیل شفافیت بالا، استحکام مکانیکی، قیمت مناسب و قابلیت چاپ و لمینت عالی، در تولید لفافها، پاکتها و بستهبندی مواد غذایی و صنعتی کاربرد گستردهای دارد. در کارخانه فرداد فام، فیلمهای BOPP پایه اصلی بسیاری از محصولات چاپی و بستهبندی چندلایه هستند.
فیلم BOPP چیست؟
فیلم BOPP از پلیپروپیلن (PP) ساخته میشود و در فرآیند تولید، در دو جهت طولی (Machine Direction) و عرضی (Transverse Direction) کشیده میشود. این کشش دوطرفه باعث افزایش مقاومت مکانیکی، شفافیت و براقیت فیلم میشود. در نتیجه، BOPP یکی از بهترین گزینهها برای بستهبندیهای انعطافپذیر است.
کشش دوجهته موجب میشود ساختار مولکولی منظمتر شود و فیلم در برابر پارگی، رطوبت و حرارت عملکرد بسیار بهتری داشته باشد. در واقع، BOPP همان پلیپروپیلن معمولی است که با فناوری کشش، به مادهای بسیار بادوامتر و مناسبتر برای بستهبندی تبدیل میشود.
فرآیند تولید فیلم BOPP
تولید فیلم BOPP با دستگاههای اکستروژن و کشش انجام میشود. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
- اکستروژن: گرانولهای پلیپروپیلن ذوب شده و بهصورت ورق اولیه خارج میشوند.
- کشش طولی (MD): فیلم در جهت طولی کشیده میشود تا استحکام افزایش یابد.
- کشش عرضی (TD): در مرحله بعد، فیلم در جهت عرضی نیز کشیده میشود تا خواص آن در هر دو محور متعادل گردد.
- خنکسازی و رولپیچی: فیلم نهایی پس از خنک شدن، به صورت رول جمعآوری میشود.
ویژگیهای فنی فیلم BOPP
فیلم BOPP دارای ویژگیهای فیزیکی و فنی زیر است:
| ویژگی | توضیح |
|---|---|
| ضخامت متداول | 15 تا 50 میکرون |
| ظاهر | شفاف و براق |
| مقاومت مکانیکی | بالا در برابر پارگی و کشش |
| نفوذپذیری بخار آب | بسیار کم |
| مقاومت حرارتی | مناسب برای لمینت و دوخت حرارتی |
| قابلیت چاپ | عالی در صورت تیمار کرونا |
| قابلیت بازیافت | کاملاً قابل بازیافت (پایه PP) |
انواع فیلمهای BOPP و کاربرد آنها
فیلمهای BOPP در انواع مختلف تولید میشوند و هر نوع کاربرد خاصی دارد:
| نوع فیلم | ویژگیها | کاربرد |
|---|---|---|
| BOPP شفاف (Clear) | براق و شفاف | بستهبندی عمومی و چاپدار |
| BOPP صدفی (Pearlized) | سفید و مات | بستنی، لبنیات، محصولات سرد |
| BOPP متالایز (Met-BOPP) | دارای لایه آلومینیومی | چیپس، قهوه، مواد حساس به نور |
| BOPP حرارتی (Heat-Seal) | قابلیت دوخت حرارتی مستقیم | لفاف بستهبندی مواد غذایی |
| BOPP مات (Matt Film) | سطح نرم و مات | بستهبندیهای لوکس و خاص |
کاربرد فیلم BOPP در صنعت چاپ و بستهبندی
فیلمهای BOPP یکی از پرکاربردترین بسترها برای چاپ در بستهبندیهای انعطافپذیر هستند. در کارخانه فرداد فام، این فیلمها در تولید لفافهای چاپی، پاکتهای ایستاده، سهطرفدوخت و وسطدوخت استفاده میشوند. به دلیل سطح صاف و چسبندگی مناسب، چاپ روی BOPP بسیار باکیفیت و دقیق انجام میشود.
کاربردهای متداول آن عبارتاند از بستهبندی بیسکویت، شکلات، چیپس، قند و شکر، لفاف دستمال کاغذی، محصولات دارویی و بهداشتی و نیز انواع بستهبندی صادراتی.
چاپ روی فیلم BOPP
چاپ روی فیلم BOPP معمولاً با سه روش انجام میشود:
چاپ فلکسوگرافی (Flexo Printing)
این روش از کلیشههای فتوپلیمری استفاده میکند و برای تیراژ بالا با سرعت زیاد مناسب است. رنگهای زنده، جزئیات واضح و کیفیت ثابت از ویژگیهای چاپ فلکسو روی BOPP است.
چاپ هلیوگراور (Gravure Printing)
در چاپ هلیوگراور، طرح درون سیلندر حکاکی میشود و کیفیت نهایی بسیار بالا است. این روش برای بستهبندیهای صادراتی، برندهای لوکس و طرحهای پیچیده استفاده میشود.
چاپ دیجیتال (Digital Printing)
در چاپ دیجیتال رول به رول، برای تیراژ پایین یا طرحهای متغیر استفاده میشود. پیشپوشش مخصوص (پرایمر) لازم است تا رنگ روی سطح BOPP تثبیت شود.
لمینت فیلم BOPP
فیلمهای BOPP اغلب با سایر فیلمها لمینت میشوند تا خواص فنی و مقاومت آنها افزایش یابد. در کارخانه فرداد فام، هر سه نوع لمینت حلالی، بدون حلال و اکستروژن برای ترکیبات مختلف انجام میشود.
| ترکیب لمینت | ویژگی نهایی | کاربرد |
|---|---|---|
| BOPP + CPP | دوخت حرارتی عالی | پاکت میانوعده و مواد غذایی |
| BOPP + PET | مقاومت حرارتی و چاپ بالا | لفاف قهوه، پودر، ادویه |
| BOPP + Al Foil | سد نوری و رطوبتی قوی | چیپس، قهوه، آجیل |
| BOPP + Paper | ظاهر طبیعی و مات | بستهبندی لوکس و زیستسازگار |
مزایای فیلم BOPP نسبت به سایر فیلمها
در مقایسه با فیلمهایی مانند CPP و PET، فیلم BOPP ویژگیهای اقتصادی و فنی برتری دارد.
| ویژگی | BOPP | CPP | PET |
|---|---|---|---|
| شفافیت و براقیت | بسیار بالا | متوسط | بالا |
| مقاومت مکانیکی | بالا | متوسط | بالا |
| چاپپذیری | عالی | ضعیفتر | عالی |
| هزینه | پایینتر | پایین | بالاتر |
| قابلیت بازیافت | بالا | بالا | متوسط |
نتیجه این مقایسه نشان میدهد که فیلم BOPP از نظر اقتصادی و کارایی، یکی از بهصرفهترین و کاربردیترین گزینهها در بستهبندی است.
فیلم BOPP متالایز چیست؟
فیلم متالایز BOPP با لایهای از آلومینیوم تولید میشود که بهصورت خلا روی سطح فیلم نشسته است. این پوشش باعث افزایش مقاومت در برابر نور، اکسیژن و رطوبت میشود.
از فیلم متالایز در بستهبندی قهوه، چیپس، شکلات، آجیل و مواد غذایی حساس به رطوبت استفاده میشود. همچنین ظاهر براق آن جلوهای لوکس به بستهبندی میدهد.
نکات انتخاب فیلم BOPP باکیفیت
برای انتخاب فیلم BOPP مناسب باید به چند عامل توجه کرد:
- ضخامت یکنواخت و بدون موج
- کشش مکانیکی بالا و مقاومت مناسب در طول و عرض
- تیمار کرونا برای افزایش چسبندگی مرکب چاپ
- پایداری ابعادی در دماهای بالا
- خرید از برندهای معتبر جهانی مانند Jindal، Cosmo و Taghleef
نگهداری و انبارداری فیلمهای BOPP
فیلمهای BOPP باید در شرایط کنترلشده نگهداری شوند تا کیفیت آنها حفظ شود.
- دمای محیط بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد باشد.
- از تابش مستقیم نور خورشید و حرارت دور نگه داشته شود.
- رولها بهصورت افقی روی پالت چوبی نگهداری شوند.
- رطوبت محیط کمتر از ۶۵ درصد باشد.
جمعبندی
فیلم BOPP یکی از مواد کلیدی در صنعت بستهبندی انعطافپذیر است. این فیلم با ترکیب شفافیت بالا، چاپپذیری عالی و مقاومت مکانیکی مناسب، توانسته جایگاه ویژهای در بین تولیدکنندگان بستهبندی پیدا کند. در کارخانه فرداد فام، از فیلمهای BOPP برای تولید انواع لفافها و پاکتهای چاپی استفاده میشود. این فیلم پایه بسیاری از پروژههای چاپی، لمینتی و صادراتی این مجموعه است.
سوالات متداول درباره فیلم BOPP
فیلم BOPP چه تفاوتی با فیلم CPP دارد؟
فیلم CPP نرمتر و دوختپذیرتر است، اما BOPP شفافتر و مقاومتر است و برای چاپ دقیقتر مناسبتر است. معمولاً این دو فیلم در ترکیب لمینتی استفاده میشوند.
آیا چاپ دیجیتال روی فیلم BOPP امکانپذیر است؟
بله، با استفاده از پوشش پرایمر مخصوص میتوان چاپ دیجیتال رول به رول روی BOPP انجام داد.
فیلم BOPP متالایز برای چه محصولاتی استفاده میشود؟
این نوع فیلم برای بستهبندی مواد غذایی حساس به نور و رطوبت مانند قهوه، چیپس، پودر نوشیدنی و شکلات به کار میرود.
ضخامت مناسب فیلم BOPP برای لفاف بستهبندی چقدر است؟
ضخامت معمول بین 20 تا 30 میکرون است، اما بسته به نوع محصول و روش چاپ قابل تغییر است.